Gỗ Xà Cừ: Khám phá đặc điểm, ứng dụng và giá trị trong nội thất

Gỗ Xà Cừ là một loại gỗ được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất đồ nội thất tại Việt Nam. Dù thuộc nhóm gỗ có tỷ trọng trung bình, gỗ Xà Cừ vẫn sở hữu nhiều ưu điểm nổi bật về độ bền, tính thẩm mỹ và khả năng chống cong vênh, khiến nó trở thành lựa chọn phổ biến cho nhiều gia đình. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm, ứng dụng đa dạng và giá trị của Gỗ Xà Cừ trong lĩnh vực nội thất, giúp bạn hiểu rõ hơn về loại vật liệu này.

Giới thiệu về Gỗ Xà Cừ

Gỗ Xà Cừ là gì?

Gỗ Xà Cừ, hay còn gọi là cây sọ khỉ, là loại gỗ được khai thác từ cây Xà Cừ (tên khoa học là Khaya senegalensis). Đây là một loại cây thân gỗ lớn thuộc họ xoan, có thể đạt chiều cao từ 35 – 40m và đường kính thân lên đến 1m hoặc hơn. Cây Xà Cừ có nhiều cành và tán lá xanh rộng lớn.

Nguồn gốc và phân bố

Cây Xà Cừ phân bố rộng rãi trên thế giới, đặc biệt phát triển tốt ở châu Phi. Tại Việt Nam, Gỗ Xà Cừ được trồng khá phổ biến khắp nơi. Cây Xà Cừ thích hợp phát triển trên nhiều loại đất và địa hình khác nhau, có khả năng chịu hạn, gió bão và kháng sâu bệnh tốt, không tốn nhiều công chăm sóc.

Lịch sử sử dụng và sự phổ biến tại Việt Nam

Xà Cừ là một loại cây cổ thụ tại Việt Nam với tuổi thọ lớn và mang lại nhiều lợi ích trong cuộc sống. Cây Xà Cừ được ưa chuộng để tạo bóng mát, cảnh quan tại các con phố và trường học. Ngoài ra, Gỗ Xà Cừ cũng được sử dụng phổ biến trong ngành công nghiệp gỗ, đặc biệt là sản xuất đồ nội thất.

Đặc điểm nổi bật của Gỗ Xà Cừ

Màu sắc và vân gỗ

Gỗ Xà Cừ có màu sắc tự nhiên đặc trưng, với tâm gỗ màu đỏ thẫm và viền gỗ màu đỏ nhạt. Hai màu sắc này hòa quyện tạo nên vẻ đẹp hài hòa, thu hút cho tổng thể không gian. Khi được sơn PU, Gỗ Xà Cừ cho màu sáng đẹp và tính thẩm mỹ cao.

Đặc trưng vân gỗ của Xà Cừ là rất mịn và liền mạch. Vân gỗ thường đi theo kích thước chiều ngang của cây, cây càng to thì vân gỗ càng lớn. Vân gỗ Xà Cừ mang vẻ đẹp tinh tế, sang trọng, phù hợp với nhiều phong cách trang trí nội thất khác nhau.

Độ cứng và trọng lượng

Gỗ Xà Cừ được khai thác từ thân cây đại thụ nên có chất lượng gỗ rất tốt. Mặc dù lớp gỗ bên ngoài có vẻ thô, nhưng bên trong gỗ Xà Cừ rất cứng và chắc chắn. Do đó, Gỗ Xà Cừ có khả năng chống va đập và chịu lực khá tốt khi sản xuất đồ nội thất. Trọng lượng trung bình của gỗ Xà Cừ dao động khoảng 610kg – 810kg/m3.

Độ bền và khả năng chống mối mọt

Gỗ Xà Cừ có độ bền khá tốt và khả năng chịu lực, chống cong vênh. Tuy nhiên, Gỗ Xà Cừ cũng như các loại gỗ tự nhiên khác, khó tránh khỏi sự tấn công của mối mọt nếu không được xử lý đúng cách.

Để tăng cường khả năng kháng mối mọt, Gỗ Xà Cừ cần được xử lý bằng hóa chất chống mối mọt trước khi sử dụng. Ngoài ra, việc bảo quản gỗ trong môi trường khô ráo, thoáng mát cũng giúp ngăn chặn sự phát triển của mối mọt và nấm mốc. Một số loại Gỗ Xà Cừ có khả năng tự sản sinh ra hoạt chất giúp chống mối mọt tốt.

Khả năng gia công

Gỗ Xà Cừ tương đối dễ gia công, dễ cắt, chà nhám và sơn. Đặc tính dẻo dai và độ liên kết chặt chẽ của gỗ cho phép những người thợ lành nghề có thể uốn nắn, tạo hình thành nhiều món đồ nội thất đa dạng. Tuy nhiên, Gỗ Xà Cừ rất dễ bị cong khi cắt các khúc dài, do đó chúng thích hợp để đóng các nội thất rời và đòi hỏi thợ có kinh nghiệm xử lý khéo léo để tránh tình trạng co ngót, cong vênh.

Phân loại Gỗ Xà Cừ phổ biến

Xà Cừ non và Xà Cừ lâu năm: Sự khác biệt về chất lượng và giá trị.

Tuổi thọ của cây Xà Cừ ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng và giá trị của gỗ. Cây Xà Cừ non hoặc các cành, nhánh có đường kính nhỏ thường có giá thấp hơn và được tận dụng để sản xuất giấy.

Những cây Xà Cừ có tuổi thọ trung bình từ 8 đến 15 năm với đường kính từ 50cm – 80cm có giá cao hơn. Đặc biệt, những cây Xà Cừ lâu năm, có tuổi thọ trên 15 năm và đường kính lớn hơn 100cm, cho chất lượng gỗ tốt nhất và có giá trị kinh tế rất cao.

Ứng dụng đa dạng của Gỗ Xà Cừ trong đời sống

Gỗ Xà Cừ được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực nhờ chất lượng tốt, màu sắc bền đẹp và tính thẩm mỹ cao.

Sản xuất đồ nội thất gia đình

Đây là ứng dụng phổ biến nhất của Gỗ Xà Cừ. Gỗ Xà Cừ thường được dùng để chế tác các sản phẩm nội thất như:

• Bàn ghế, giường tủ: Bàn ghế, salon, giường ngủ, bàn phấn, tủ quần áo, kệ tivi.
• Cửa, ván sàn: Gỗ Xà Cừ cũng được sử dụng để làm cửa, ván sàn, ốp tường, ốp trần nhà.
• Tủ bếp: Tủ bếp cũng là một ứng dụng phổ biến của Gỗ Xà Cừ.

Nội thất từ Gỗ Xà Cừ được đánh giá là bền bỉ, chắc chắn và có khả năng chịu lực tốt, mang lại vẻ đẹp sang trọng và đẳng cấp cho không gian sống.

Chế tác đồ thủ công mỹ nghệ

Với màu sắc và vân gỗ đẹp, Gỗ Xà Cừ là lựa chọn lý tưởng cho các sản phẩm trang trí và đồ mỹ nghệ. Các sản phẩm này bao gồm:

• Tượng, vật phẩm trang trí: Tượng, khay, hộp đựng trang sức, bình chạm khắc long quy, lục bình tượng, đĩa tứ linh.
• Đồ dùng sinh hoạt nhỏ: Đồ dùng sinh hoạt nhỏ, đồ thờ cúng như bàn thờ, đèn thờ.

Đồ phong thủy làm từ Gỗ Xà Cừ có ý nghĩa cầu bình an cho gia đạo và có giá trị thẩm mỹ cao.

Ứng dụng trong xây dựng

Gỗ Xà Cừ cũng được sử dụng trong một số công trình xây dựng, đặc biệt là làm cầu thang, sàn nhà, cổng biệt thự và các chi tiết kiến trúc khác. Độ bền cao và khả năng chống mối mọt của Gỗ Xà Cừ giúp các công trình xây dựng từ loại gỗ này luôn vững chắc và bền bỉ theo thời gian.

Các ứng dụng khác:

• Sản xuất veneer: Gỗ Xà Cừ có thể được dùng để sản xuất veneer.
• Làm than củi: Mặc dù không khuyến khích nhưng Gỗ Xà Cừ cũng có thể được dùng làm than củi.
• Trồng cây làm bóng mát: Cây Xà Cừ được trồng rộng rãi để tạo bóng mát và cảnh quan.

Ưu điểm và nhược điểm của Gỗ Xà Cừ

Ưu điểm

• Giá thành phải chăng: So với một số loại gỗ cao cấp khác, Gỗ Xà Cừ có giá thành thấp hơn, phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng.
• Độ bền tương đối tốt: Gỗ Xà Cừ có chất lượng tốt, cứng cáp và chắc chắn, khả năng chịu lực và chống va đập tốt.
• Màu sắc và vân gỗ đẹp tự nhiên: Gỗ Xà Cừ có màu đỏ thẫm ở tâm và đỏ nhạt ở viền, cùng với đường vân mịn và liền mạch, tạo nên vẻ đẹp tự nhiên và sang trọng.
• Dễ gia công: Gỗ Xà Cừ dễ cắt, chà nhám và sơn, giúp việc tạo ra các sản phẩm gỗ trở nên dễ dàng hơn.
• Khả năng chịu được điều kiện khí hậu Việt Nam: Cây Xà Cừ có khả năng chịu hạn, gió bão tốt và kháng sâu bệnh cao, phù hợp với điều kiện khí hậu Việt Nam.
• Chống mối mọt tốt (nếu được xử lý): Gỗ Xà Cừ có khả năng kháng mối mọt tương đối tốt nhờ đặc tính tự nhiên, đặc biệt nếu được tẩm sấy và xử lý hóa chất đúng cách.
• Tính ứng dụng cao: Gỗ Xà Cừ được sử dụng rộng rãi trong sản xuất đồ nội thất, đồ thủ công mỹ nghệ và xây dựng.
• Tuổi thọ cao: Các sản phẩm làm từ Gỗ Xà Cừ có độ bền và tuổi thọ lâu dài.

Nhược điểm

• Dễ bị nứt dăm, cong vênh nếu không xử lý tốt: Gỗ Xà Cừ rất dễ bị co ngót, cong vênh và nứt nếu không được xử lý (tẩm sấy) đúng cách trong quá trình sản xuất. Do đó, Gỗ Xà Cừ thường chỉ dùng làm đồ nội thất rời và yêu cầu thợ lành nghề xử lý khéo léo.
• Dễ bị mối mọt tấn công hơn các loại gỗ quý (nếu không được tẩm sấy kỹ): Mặc dù có khả năng kháng mối mọt, Gỗ Xà Cừ vẫn có thể bị mối mọt tấn công nếu không được tẩm sấy kỹ lưỡng hoặc bảo quản không đúng cách.
• Màu sắc có thể không đồng đều: Màu sắc gỗ có thể không đồng đều, đặc biệt giữa tâm gỗ và giác gỗ.
• Thẩm mỹ có thể không bằng các loại gỗ tự nhiên cao cấp khác: Về mặt thẩm mỹ, Gỗ Xà Cừ có thể không được đánh giá cao bằng một số loại gỗ tự nhiên quý hiếm khác.

Giá Gỗ Xà Cừ trên thị trường hiện nay (Cập nhật 2025)

Giá Gỗ Xà Cừ trên thị trường hiện nay dao động từ 3 triệu đến 30 triệu đồng/m3. Tuy nhiên, giá gỗ còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá:

• Tuổi gỗ và đường kính thân cây: Đây là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến giá Gỗ Xà Cừ.
  • Cây Xà Cừ non, cây nhỏ hoặc các nhánh, cành của cây to: Có đường kính không quá lớn, thường được tận dụng để sản xuất giấy, có giá trung bình từ 3 triệu đến 5 triệu đồng trên 1m3.
  • Cây có tuổi thọ khoảng từ 8 đến 15 năm: Với đường kính khoảng từ 50 đến 80cm, giá trung bình từ 7 triệu đến 10 triệu đồng trên 1m3.
  • Những cây lâu năm có tuổi thọ khoảng trên 15 năm và đường kính lớn hơn 100cm: Sẽ có giá khá cao, từ 15 triệu đến 30 triệu trên 1m3.
  • Kích thước cây to nhưng tuổi thọ thấp (do đất đai màu mỡ): Giá khoảng 4 triệu – 5 triệu đồng/m3 tùy chất lượng.
  • Cây càng to, tuổi thọ càng cao, chất lượng khi xẻ tốt: Giá có thể lên tới 20 triệu – 30 triệu đồng/m3.
• Chất lượng gỗ: Gỗ chất lượng tốt, không rác, không mối mọt sẽ có giá cao hơn.
• Nguồn gốc: Nguồn gốc gỗ cũng có thể ảnh hưởng đến giá thành.
• Thời điểm: Giá gỗ có thể thay đổi theo từng thời điểm.

Lưu ý khi mua và bảo quản đồ nội thất Gỗ Xà Cừ

Lưu ý khi mua Gỗ Xà Cừ

Để đảm bảo chất lượng và giá trị của sản phẩm, người tiêu dùng nên chọn mua Gỗ Xà Cừ từ các nguồn cung cấp uy tín. Các cơ sở uy tín thường có đội ngũ thợ lành nghề và cam kết về chất lượng gỗ. Khi mua gỗ, cần lưu ý tìm kiếm nhà cung cấp uy tín, đảm bảo gỗ đã được sấy khô sau khi xẻ từ gỗ tròn và đo độ ẩm của gỗ bằng máy đo chuyên dụng (thường dưới 12%).

Sử dụng và bảo quản đồ nội thất Gỗ Xà Cừ

Để đồ nội thất làm từ Gỗ Xà Cừ giữ được độ bền và vẻ đẹp lâu dài, việc sử dụng và bảo quản đúng cách là vô cùng quan trọng.

Quy trình tẩm sấy và xử lý gỗ trước khi sản xuất

Gỗ Xà Cừ cần được xử lý kỹ càng trước khi đưa vào sử dụng để giảm thiểu tình trạng co ngót, cong vênh và chống mối mọt.

• Sấy khô gỗ: Đây là cách làm khô gỗ hiệu quả nhất, giúp giảm độ ẩm trong gỗ và ngăn chặn sự phát triển của mối mọt. Có thể sấy bằng lò sấy kết hợp ánh sáng mặt trời để thúc đẩy quá trình khô nhanh hơn. Độ ẩm của gỗ an toàn thường là dưới 12%.
• Xử lý chống mối mọt bằng hóa chất: Trước khi sử dụng, gỗ cần được xử lý bằng các hóa chất chống mối mọt để tăng cường khả năng kháng. Cần chọn loại sơn gỗ chất lượng cao và thoa đều lên bề mặt gỗ, đảm bảo thấm sâu.

Cách vệ sinh và bảo dưỡng định kỳ

• Kiểm tra thường xuyên: Định kỳ kiểm tra các sản phẩm làm từ Gỗ Xà Cừ để phát hiện sớm và xử lý kịp thời nếu có dấu hiệu mối mọt.
• Hạn chế lau nước và hóa chất: Tránh lau nước trực tiếp lên bề mặt gỗ, vì nước có thể làm bạc chất gỗ và ảnh hưởng đến ten gỗ. Tuyệt đối không dùng các hóa chất như nước rửa kính, nước rửa chén, xăng, axit… vì chúng sẽ làm mất ten gỗ và ảnh hưởng đến chất lượng gỗ.

Tránh các tác nhân gây hại

• Tránh ánh nắng trực tiếp và độ ẩm cao: Nên đặt đồ gỗ ở những nơi mát mẻ, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời và độ ẩm cao, điều này sẽ khiến gỗ bị cong vênh, co ngót và giảm tuổi thọ.
• Tránh nhiệt độ cao: Hạn chế tối đa tác động của nhiệt độ cao như lửa, vì nhiệt độ cao sẽ khiến bề mặt gỗ dễ bị cong vênh và mất nước.
• Kiểm soát môi trường xung quanh: Duy trì độ ẩm thấp trong không gian lưu trữ, tránh để gỗ tiếp xúc trực tiếp với đất hoặc nước. Sử dụng máy hút ẩm hoặc thiết bị điều chỉnh không khí nếu cần, và đảm bảo thông gió tốt.

Xử lý khi gỗ bị nứt hoặc mối mọt

Nếu phát hiện dấu hiệu mối mọt (như lỗ nhỏ trên bề mặt hoặc bột mịn), cần xử lý ngay lập tức bằng cách sử dụng hóa chất diệt mối hoặc thông qua các dịch vụ chuyên nghiệp.

Gỗ Xà Cừ là một loại gỗ có giá trị cao trong ngành nội thất và xây dựng tại Việt Nam. Với những đặc điểm nổi bật về độ bền, màu sắc và vân gỗ đẹp tự nhiên, cùng khả năng gia công linh hoạt, Gỗ Xà Cừ đã và đang là lựa chọn ưa chuộng của nhiều người tiêu dùng.

Tuy nhiên, để tận dụng tối đa giá trị của Gỗ Xà Cừ, việc lựa chọn nguồn cung cấp uy tín và áp dụng quy trình tẩm sấy, xử lý gỗ đúng cách là vô cùng quan trọng nhằm hạn chế các nhược điểm như cong vênh hay mối mọt.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và hữu ích về Gỗ Xà Cừ, giúp bạn có thêm kiến thức để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất cho không gian sống của mình.