Gỗ Gụ: Đặc điểm, Phân loại, Ứng dụng & Giá trị bền vững

Gỗ Gụ là gì? Nguồn gốc, đặc điểm và lý do được coi là gỗ quý

Gỗ Gụ, hay còn gọi là gụ hương, gụ lau, gõ sương, gõ dầu, là một loại cây thân gỗ lớn thuộc họ Đậu (Sindora tonkinensis). Gỗ Gụ là khối hoặc tấm gỗ được xẻ ra từ thân cây sau khi khai thác, phục vụ cho việc vận chuyển và sử dụng.

Gỗ Gụ thường phát triển tốt ở những vùng rừng rậm nhiệt đới thường xanh, nơi mưa ẩm, tầng đất dày và có độ cao không quá 700m so với mực nước biển. Hiện nay, loại cây này còn lại rất ít, chủ yếu ở sâu trong rừng già Việt Nam, Campuchia, Lào và Nam Phi. Gỗ Gụ cũng được trồng tái sinh tại nhiều tỉnh ở Việt Nam và Lào.

Với đường kính thân trung bình khoảng 0.6 đến 0.8m, một số cây trưởng thành có thể cao tới 20-30m và đường kính thân hơn 1m. Gỗ Gụ được coi là gỗ quý hiếm và cần bảo tồn, nằm trong Sách Đỏ Việt Nam và thế giới do nguy cơ tuyệt chủng cao. Gỗ Gụ được xếp vào nhóm I các loại gỗ quý hiếm theo Nghị định số 18 HĐBT ngày 17/1/1992.

Lý do Gỗ Gụ được coi là gỗ quý không chỉ vì sự khan hiếm mà còn nhờ chất lượng vượt trội của nó.

Đặc điểm nổi bật của Gỗ Gụ

Để nhận biết Gỗ Gụ thật, bạn có thể dựa vào các đặc điểm sau:

• Màu sắc gỗ Gụ: Khi mới khai thác, Gỗ Gụ thường có màu vàng nhạt hoặc vàng trắng. Theo thời gian, đặc biệt là với gỗ già hoặc để lâu, màu sắc sẽ chuyển dần sang nâu đỏ, nâu đậm, hoặc nâu thẫm, tùy thuộc vào tuổi của cây. Khi được đánh bóng bằng vecni, Gỗ Gụ sẽ có màu nâu đậm hoặc nâu đỏ.
• Vân gỗ Gụ: Vân gỗ Gụ thẳng, đẹp, rõ nét và có hình dáng như hoa, rất đa dạng và bắt mắt.
• Chất gỗ Gụ: Gỗ Gụ đanh, chắc, nặng và có thớ mịn. Gỗ có tỷ trọng lớn nên rất nặng, nặng hơn nhiều so với các loại gỗ thông thường.
• Mùi hương gỗ Gụ: Gỗ Gụ có mùi hơi chua đặc trưng nhưng không hăng. Mùi hương này sẽ dần biến mất sau một thời gian sử dụng.
• Khả năng chịu lực và độ bền gỗ Gụ: Gỗ Gụ rất bền, có khả năng chịu lực tốt, ít cong vênh, co ngót và không sợ mối mọt. Đặc biệt, độ bền sử dụng của Gỗ Gụ có thể kéo dài hàng chục năm, thậm chí lên đến 100 năm hoặc hơn, và càng dùng càng trở nên bóng bẩy, đẹp hơn.
• Độ ổn định: Gỗ Gụ có tính ổn định cao trong môi trường tự nhiên.

Các loại Gỗ Gụ phổ biến trên thị trường

Mặc dù không có tài liệu khoa học chính thức nào phân loại Gỗ Gụ, nhưng chúng thường được gọi bằng những tên khác nhau dựa trên nguồn gốc địa lý. Các loại Gỗ Gụ phổ biến bao gồm:

• Gỗ Gụ Ta (Gụ Việt Nam/Gụ Quảng Bình/Gụ Bông Lau): Đây là loại gỗ từ rừng Việt Nam, vô cùng quý hiếm, chủ yếu phân bố tại Quảng Bình. Gỗ Gụ Ta có tâm gỗ mịn hơn Gỗ Gụ Lào, do đó được ưa chuộng hơn.
• Gỗ Gụ Lào: Loại gỗ này có nguồn gốc từ Lào và được nhập khẩu về Việt Nam.
• Gỗ Gụ Mật (Gụ Gia Lai/Gụ Campuchia): Đây là loại gỗ trồng công nghiệp, phổ biến tại Lào và Gia Lai (Việt Nam) cũng như Campuchia. Chất gỗ có màu nâu đen, khi mới xẻ thường có màu vàng nâu, nhưng sau thời gian sẽ sẫm lại và càng để lâu càng thẫm màu và bóng như màu mật ong để lâu.
• Gỗ Gụ Nam Phi: Gỗ Gụ từ Nam Phi được nhập khẩu về Việt Nam. Màu sắc thường từ hồng rất nhạt đến nâu đỏ đậm, đôi khi có những vệt màu từ trung bình đến nâu đỏ, và màu sắc có xu hướng đậm dần theo tuổi của gỗ. Kết cấu gỗ từ mịn đến trung bình, vân gỗ thẳng nhưng lồng vào nhau, đôi khi tạo nên dải ruy băng đẹp. Gỗ Gụ Nam Phi được đánh giá là rất tốt nhờ tính ổn định cao và có nhiều tấm gỗ vân xoáy đẹp, phù hợp làm bộ sofa gỗ nguyên khối. Rác gỗ Gụ Nam Phi có màu trắng, rất nhanh mục nát và hư hỏng, cần được loại bỏ kỹ trong quá trình sơ chế.

Cách nhận biết Gỗ Gụ

Để tránh mua phải Gỗ Gụ giả hoặc kém chất lượng, bạn có thể tham khảo các cách nhận biết sau:

• Dựa vào màu sắc và vân gỗ: Gỗ Gụ mới khai thác có màu vàng nhạt hoặc vàng trắng, sau một thời gian sẽ chuyển sang nâu thẫm hoặc nâu đỏ. Vân gỗ Gụ thẳng, mịn, đẹp, có hình dáng như hoa. Nên mua gỗ dạng thô chưa sơn để dễ dàng nhận biết.
• Dựa vào mùi hương: Gỗ Gụ có mùi hơi chua đặc trưng nhưng không hăng.
• Dựa vào trọng lượng và độ cứng: Gỗ Gụ có tỷ trọng lớn nên rất nặng và chắc chắn hơn nhiều so với các loại gỗ thông thường.
• Phân biệt Gỗ Gụ với Gỗ Hương, Gỗ Lim: Mặc dù Gỗ Gụ và Gỗ Hương đều là gỗ quý, Gỗ Hương thường có giá cao hơn Gỗ Gụ. Gỗ Hương có giá dao động từ 30 – 120 triệu đồng/m³, trong khi Gỗ Gụ dao động từ 20 – 70 triệu đồng/m³.

Ứng dụng của Gỗ Gụ trong đời sống và nội thất

Với những ưu điểm vượt trội về chất lượng, thẩm mỹ và độ bền, Gỗ Gụ được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là nội thất.

• Đồ nội thất cao cấp: Gỗ Gụ được dùng để chế tác các sản phẩm nội thất cao cấp như bàn ghế, giường, tủ, sập, kệ, vách ngăn. Câu nói “Sập gụ, tủ chè” thường dùng để chỉ những gia đình khá giả thời xưa, khẳng định độ quý hiếm của Gỗ Gụ.
  • Sập gỗ Gụ: Là món nội thất trang trí vừa là nơi làm việc, dùng bữa, nghỉ ngơi, thể hiện sự phồn thịnh của gia chủ.
  • Trường kỷ gỗ Gụ: Sản phẩm nội thất được nhiều gia đình yêu thích bởi vẻ đẹp sang trọng, truyền thống và công dụng tuyệt vời.
  • Bàn ghế, bàn ăn gỗ Gụ: Mang lại vẻ đẹp sang trọng, hiện đại cho không gian phòng khách và bếp.
  • Giường gỗ Gụ: Đem lại phong cách hiện đại, tối giản.
• Đồ thờ cúng: Bàn thờ, hoành phi câu đối cũng thường được làm từ Gỗ Gụ.
• Đồ mỹ nghệ, điêu khắc: Gỗ Gụ được dùng để tạo ra tượng, tranh và các vật phẩm trang trí, mang lại giá trị cao.
• Xây dựng: Mặc dù ít phổ biến hơn do giá trị cao, Gỗ Gụ vẫn được sử dụng trong xây dựng làm cột, kèo, sàn nhà.
• Các ứng dụng khác: Gỗ Gụ còn được ứng dụng trong thiết kế đình chùa và đóng thuyền bè.

Bảng giá Gỗ Gụ cập nhật mới nhất

Gỗ Gụ là loại gỗ quý và có giá trị cao, do đó giá cả có thể biến động tùy theo thời điểm và xuất xứ của từng loại gỗ.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá Gỗ Gụ bao gồm nguồn gốc, kích thước, chất lượng và thời điểm mua.

Giá Gỗ Gụ dao động từ 20 triệu đến 70 triệu đồng/m³. Đặc biệt, Gỗ Gụ mật nhập khẩu từ Nam Phi, Lào và Gia Lai có mức giá tốt, dao động từ 20 – 24 triệu đồng/m³.

Lưu ý khi mua gỗ Gụ để tránh mua phải hàng kém chất lượng: Khi mua các sản phẩm nội thất từ Gỗ Gụ, bạn nên lựa chọn các đơn vị sản xuất trực tiếp để có mức giá tốt và có thể kiểm chứng chất lượng gỗ trước khi sản xuất, tránh qua trung gian.

Hướng dẫn bảo quản đồ nội thất Gỗ Gụ luôn bền đẹp

Tuy Gỗ Gụ là loại gỗ quý hiếm và có khả năng chống mối mọt tốt, việc bảo quản đúng cách sẽ giúp sản phẩm Gỗ Gụ luôn sáng bóng, bắt mắt và trường tồn với thời gian.

• Vệ sinh đúng cách: Nên lau chùi thường xuyên để gỗ giữ được vẻ sáng bóng.
• Tránh ánh nắng trực tiếp và độ ẩm cao: Không nên đặt đồ nội thất Gỗ Gụ ở nơi ẩm thấp hoặc tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, các tác nhân có thể gây ảnh hưởng đến gỗ.
• Kiểm tra và xử lý mối mọt định kỳ: Mặc dù ít bị mối mọt, việc kiểm tra định kỳ vẫn cần thiết.
• Sử dụng các sản phẩm chuyên dụng để bảo dưỡng: Để sản phẩm luôn bền đẹp, có thể sử dụng các sản phẩm chuyên dụng để bảo dưỡng gỗ.
• Tránh va đập vật sắc nhọn hoặc vật nặng lên bề mặt gỗ: Điều này có thể làm trầy xước và giảm giá trị sản phẩm.

Gỗ Gụ là một loại gỗ quý hiếm với nhiều đặc điểm nổi bật như màu sắc đẹp, vân gỗ tinh xảo, độ bền vượt trội, khả năng chống mối mọt và cong vênh tốt. Với giá trị kinh tế và thẩm mỹ cao, Gỗ Gụ khẳng định vị thế là một trong những loại gỗ hàng đầu trên thị trường.

Khi lựa chọn và sử dụng đồ nội thất Gỗ Gụ, hãy chú ý đến cách nhận biết gỗ thật, chọn mua từ các cơ sở uy tín và thực hiện bảo quản đúng cách để sản phẩm luôn bền đẹp, phát huy tối đa giá trị và mang lại vẻ sang trọng, đẳng cấp cho không gian sống của bạn. Gỗ Gụ không chỉ là vật liệu mà còn là biểu tượng của giá trị bền vững và gu thẩm mỹ tinh tế.